“ตั้งศูนย์-ถ่วงล้อ” เป็นคำที่คุ้นชิน เรามักจะได้ยินเมื่อทุกครั้งที่เปลี่ยนยางรถยนต์ชุดใหม่ โดยหลาย ๆ ท่านอาจเข้าใจผิดว่าการ  “ตั้งศูนย์-ถ่วงล้อ” นั้นจะทำเฉพาะเมื่อเปลี่ยนยางใหม่เท่านั้น แต่ในความเป็นจริง เมื่อเราใช้รถยนต์ในชีวิตประจำวันต้องพานพบกับสภาพถนนหลากหลายรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็นหลุม-บ่อ-หิน-กรวดรวมถึงการขับขี่ที่รุนแรง ซึ่งล้วนเป็นตัวบั่นทอนให้ ค่าของมุมล้อและความสมดุลของล้อผิดเพี้ยนไปจากค่าที่ถูกกำหนดจึงจำเป็นต้อง “ตั้งศูนย์-ถ่วงล้อ” ใหม่ แต่อย่างไรก็ตาม เราสามารถสังเกต อาการรถยนต์ได้ว่าถึงเวลาต้อง “ตั้งศูนย์-ถ่วงล้อ” แล้วหรือยัง
 
เริ่มกันที่ “การถ่วงล้อ” คือการทำให้ล้อเกิดสมดุลในขณะหมุนโดยการใช้ตะกั่วถ่วงน้ำหนัก เพื่อป้องกันการสั่นขณะรถวิ่ง ทั้งนี้การถ่วงล้อมีด้วยกัน 2 แบบ
 
- ถอดล้อถ่วง วิธีนี้ช่างจะถอดล้อออกมาเข้าเครื่องถ่วง โดยเครื่องจะหมุนล้อก่อนประมวลผลออกมาว่า จะต้องถ่วงตะกั่วน้ำหนักเท่าไหร่ตรงจุดไหน เพื่อให้การหมุนสมดุลที่สุด
 
- ถ่วงจี้การถ่วงลักษณะนี้ไม่ต้องถอดล้อ มักจะใช้กับรถที่ ถอดล้อถ่วง แล้วยังมีอาการสั่น ข้อดีคือสามารถสร้างสมดุลให้ทั้งล้อและยาง ลูกปืนล้อ เพลาขับ จานดิสก์เบรก
 
“ตั้งศูนย์” คือการตั้งค่ามุมต่าง ๆ ของล้อรถยนต์โดยเฉพาะล้อหน้า และในล้อหลังบางรุ่น ให้ถูกต้องตามค่าที่ผู้ผลิตกำหนดมาจากโรงงาน เพื่อประโยชน์ในการขับขี่ที่สมดุล-เกาะถนน
 

มุมล้อที่ต้องตั้ง

- “มุมแคมเบอร์” เป็นมุมเอียงจากแนวดิ่ง โดยถ้าล้อซ้ายและขวาขนานกันในแนวดิ่ง เรียกว่าค่า แคมเบอร์เป็น “0” แต่ถ้าล้อด้านบนถ่างออกและด้านล่างหุบเข้าเรียกว่า แคมเบอร์บวก ถ้าล้อด้านบนหุบเข้าและด้านล่างถ่างออกเรียกว่า แคมเบอร์ลบ ปกติ ค่าแคมเบอร์ ของล้อจะเป็นลบเล็กน้อย เพื่อช่วยให้ทรงตัวได้ดีในการเข้าโค้ง แต่ถ้ามุม แคมเบอร์ มีค่าเป็นลบมากเกินไปจะทำให้กินยางด้านในมากกว่าด้านนอก
 
- มุมโท คือมุมที่จะช่วยให้รถวิ่งได้ตรง นิ่ง และสามารถควบคุมรถในทางตรงได้ง่าย เราสามารถสังเกต “มุมโท” ได้จาก ถ้าล้อหน้าซ้ายและขวาขนานกันนั้น “มุมโท” จะมีค่าเป็น “0” แต่ถ้า ด้านหน้าของล้อหุบและด้านหลังถ่างออกเรียกว่า “โทอิน” และในทางตรงข้ามถ้าด้านหน้าของล้อถ่างและด้านหลังหุบเข้าเรียกว่า “โทเอาต์”
 
- “มุมแคสเตอร์” ในระบบช่วงล่างแบบแม็คเฟอร์สันสตรัท จะเป็นมุมเอียงของโช้คอัพ และในระบบช่วงล่างหน้าแบบปีกนกสองชั้นจะเป็นมุมของคอม้า มีหน้าที่ ช่วยให้รถวิ่งตรง การหักเลี้ยวและคืนตัวของพวงมาลัยทำได้อย่างคล่องตัว สำหรับรถตลาดโดยทั่วไป “มุมแคสเตอร์” จะกำหนดตายตัวไม่สามารถปรับตั้งได้
 

เทคนิคควรรู้

สัญญาณเตือนได้เวลา “ถ่วงล้อ”

- พวงมาลัยสั่น ไม่ว่าจะสั่นทุกช่วงความเร็วหรือ สั่น ณ ความเร็วใดความเร็วหนึ่ง
- เมื่อสลับยางวิ่งแล้วเกิดอาการสั่น
- ทุกครั้งที่เปลี่ยนยางใหม่ โดยควรถ่วงทั้ง 4 ล้อเสมอ
 

ลางบอกเหตุได้เวลา“ตั้งศูนย์”

-  รู้สึกผิดปกติขณะขับรถ รถวิ่งไม่ตรง รถเกิดการเลื้อย แฉลบดึง ซ้าย-ขวา ไม่ว่าจะขณะวิ่งหรือเบรก
- มีเสียงดังขณะเข้าโค้ง
- วงเลี้ยวซ้าย-ขวาไม่เท่ากัน
- ควรตั้งศูนย์ทุกครั้งที่ซ่อมหรือเปลี่ยนชิ้นส่วนระบบบังคับเลี้ยว-ช่วงล่าง
- ควรตั้งศูนย์เมื่อเปลี่ยนยางชุดใหม่

เพื่อให้ได้ประสิทธิภาพสูงสุดก่อนการตั้งศูนย์ทุกครั้งควรให้ช่างผู้ชำนาญ ตรวจสอบระบบและชิ้นส่วนช่วงล่างต่าง ๆ หากพบชำรุดเสียหายให้เปลี่ยนก่อนทำการตั้งศูนย์...

ขอบคุณข้อมูลจาก : บริษัท มาสเตอร์ มอเตอร์ เซอร์วิส (ประเทศไทย) จำกัด