มีคำถามจากผู้ใช้รถโตโยต้า อัลติส ปี 2010 สรุปใจความได้ว่า รถมีปัญหาเบรกแข็ง เข้าไปปรึกาาช่างที่ศูนย์บริการตรวจเช็ค แล้วแจ้งว่า หม้อลมเบรกเสีย ต้องเปลี่ยน แต่ราคาแพงเอาเรื่องอยู่เหมือนกัน จึงอยากสอบถามว่าอาการดังกล่าวเกิดจาก "หม้อลมเบรก" ใช่หรือไม่ แล้วจะมีวิธีซ่อมแซมอย่างไรที่ประหยัดงบประมาณได้บ้าง สำหรับคำถามข้างต้น หากช่างตรวจสอบ ระบบเบรก ทั้งระบบแล้วทุกอย่างปกติดี "หม้อลมเบรก" ก็เป็นจำเลยของอาการเบรกแข็งดังกล่าว แต่ก่อนจะพูดถึงแนวทางการซ่อมแซม "รู้ก่อนเหยียบ"ขอนำทุกท่านมารู้จักกับเจ้า "หม้อลมเบรก" กันก่อน
“หม้อลมเบรก” (Brake Booster) มีหน้าที่สำคัญคือ ช่วยผ่อนแรงในการเหยียบเบรกทำงานด้วยระบบสูญญากาศ โดยในหม้อลมเบรกจะมีแผ่นไดอะเฟรมและจะมีท่อต่อเชื่อมกับท่อไอดี เมื่อเครื่องยนต์ทำงานจะดูดเอาอากาศเพื่อใช้ในการจุด ระเบิดผ่านท่อไอดีและท่อที่เชื่อมต่อไปยังหม้อมลมเบรกด้วย ส่งผลทำให้ภายในหม้อลมมีสภาวะเป็นสูญญากาศ และเจ้าสูญญากาศนี้เองที่เป็นตัวช่วยผ่อนแรงในการเหยียบเบรกของเราให้นุ่มนวล แต่ในทางกลับกัน เมื่อเครื่องยนต์ดับ เราจะสามารถเหยียบเบรกที่ นุ่มนวล ได้แค่ 2-3 ครั้ง จากนั้นแป้นเบรกก็จะแข็งทื่อขึ้นมาในทันทีด้วยเหตุผลที่ว่าแรงลมดูดซึ่งถูกเก็บกักไว้ในหม้อลมเบรกหมดลงนั่นเอง ดังนั้นไม่ว่าชิ้นส่วนในระบบเบรก อาทิผ้าเบรก จานเบรก จะเทพขนาดไหนแต่ถ้าหม้อลมเบรกชำรุดเสียหายชิ้นส่วนต่าง ๆ ก็ไม่สามารถทำงานได้เต็มประสิทธิภาพได้เช่นกัน
แนวทางการซ่อมแซมแก้ไขเมื่อหม้อลมเบรกชำรุดเสียหาย
-เปลี่ยนหม้อลมเบรกใหม่ สบายใจแต่ไม่สบายกระเป๋าเนื่องจากหม้อลมเบรกใหม่แกะกล่องมีราคาที่สูงเอาเรื่องอยู่ที่เดียว
-เปลี่ยนหม้อลมเบรก มือสอง ราคาไม่แรง แต่ต้องอาศัยช่างผู้เชี่ยวชาญในการเลือกซื้อ
-ซ่อม เปลี่ยนแผ่นไดอะเฟรม ในหม้อลมบางรุ่น(ย้ำเฉพาะบางรุ่นเท่านั้น) สามารถเปิดเปลี่ยน แผ่นไดอะเฟรม ได้แต่อย่างไรก็ตามจะต้องเลือกใช้ แผ่นไดอะเฟรม ที่ได้คูณภาพมาตรฐาน
เทคนิคควรรู้
วิธีตรวจสุขภาพหม้อลมเบรกด้วยตัวเอง
-ดับเครื่องยนต์ เหยียบเบรกให้สุดแล้วปล่อย 5-6 ครั้ง จนลมสูญญากาศหมดหม้อลม แป้นเบรกจะแข็งดันเท้าขึ้นมา จากนั้นให้เหยียบเบรกค้างเอาไว้ ทั้งที่เเข็งๆ สตาร์เครื่องยนต์ เมื่อเครื่องยนต์ติดให้สังเกตว่า ถ้าแป้นเบรกต่ำลงตามแรงเยียบเบรกที่ค้างไว้ แสดง
ว่าหม้อลมเบรกยังปกติสุขดีอยู่ แต่ถ้าแป้นเบรกไม่ต่ำลงหรือสูงขึ้น แสดงว่าผิดปกติ
-ตรวจการกักเก็บลมดูด(สูญญากาศ)ในระบบ ติดเครื่องยนต์ให้เดินเบา ประมาณ 2 นาที แล้วดับเครื่องยนต์ จากนั้นเหยียบแป้นเบรกลงจนสุดแล้วปล่อย คอย 5 วินาที ทำซ้ำแบบเดิมอีก 3 ครั้ง และให้สังเกตว่าในทุกๆครั้งที่เหยียบ แป้นเบรกจะต้องสูงขึ้นกว่าเดิม
เล็กน้อยซึ่งถือว่าปกติ ด้วยเหตุผลที่ว่า ทุกครั้งที่มีการเหยียบเบรก ลมดูด (สูญญากาศ )ภายในหม้อลมจะลดลงไปเรื่อยจนหมดในที่สุด แต่หาก การเหยียบทุกครั้งแป้นเบรกเท่ากันแสดงว่ามีการรั่วซึมของระบบลมดูด (สูญญากาศ )
-ตรวจสอบการทำงานของแผ่นไดอะเฟรม ติดเครื่องยนต์ แล้วเหยียบแป้นเบรกค้างไว้ จากนั้นดับเครื่องยนต์ โดยที่ยังเหยียบแป้นเบรกค้างเอาไว้ ให้มากกว่า 30 วินาที ถ้าแป้นเบรกไม่มีการดันสูงขึ้น แสดงว่าการทำงานของ แผ่นไดอะเฟรม ยังปกติ แต่ถ้าแป้นเบรกดันเท้าสูงขึ้นมา แสดงว่าแผ่นไดอะเฟรมอาจรั่วขาด หรือหม้อลมชำรุด
ขอบคุณข้อมูลจาก : บริษัท มาสเตอร์ มอเตอร์ เซอร์วิส (ประเทศไทย) จำกัด