ก้าวเข้าสู่สัปดาห์ที่สองของการเริ่มต้นศักราชใหม่ ที่หลายคนยังคงอิ่มเอมกับบรรยากาศการฉลองปีใหม่กับครอบครัว และอย่างที่ทราบกันดีกว่างานเลี้ยงย่อมมีวันเลิกรา หนุ่มสาวมนุษย์เงินเดือนก็ต้องกลับมาทำหน้าที่ของตนเองเช่นเคย แต่ทราบหรือไม่ว่าพฤติกรรมที่ทำจนเคยชินก็อาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพของคนวัยทำงานแบบไม่รู้ตัว
พฤติกรรมเคยชินที่ส่งผลต่อสุขภาพวัยทำงาน
ภาวะซึมเศร้า เบื่อ เก็บตัว รู้สึกไร้ค่า
อารมณ์เบื่อ เซ็ง เหงา เศร้าเป็นกันได้ทั่วไปก็จริง แต่หากถึงขั้นกระทบต่อการดำเนินชีวิต และมีความรู้สึกไม่อยากอยู่บนโลกใบนี้ นั่นอาจเป็นภาวะซึมเศร้าที่ถือว่าเป็นโรคชนิดหนึ่งก็ว่าได้ ซึ่งปัจจุบันมีจำนวนผู้ป่วยซึมเศร้าเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องและก่อให้เกิดความสูญเสียมากขึ้นเรื่อยๆ และเป็นภาวะที่พบมากในวัยทำงาน นอกจากนั้นการเป็นคนมองโลกในแง่ร้ายอยู่เสมอ มีโรคประจำตัว หรือการกินยาบางชนิดก็อาจก่อให้เกิดอาการซึมเศร้าได้
คุณเข้าข่ายภาวะซึมเศร้าหรือเปล่า
-มีอารมณ์เศร้าอยู่เกือบตลอดทั้งวัน
-ความสนใจหรือความเพลิดเพลินในกิจกรรมต่างๆ ลดลง
-เบื่ออาหารจนน้ำหนักลดลง หรืบางรายอาจมีความอยากอาหารเพิ่มขึ้น
-นอนไม่หลับ หรือหลับมากแทบทุกวัน นอนดึกตื่นเช้า ไม่สดชื่น
-ทำอะไรช้า พูดช้า เคลื่อนไหวช้า หงุดหงิด กระสับกระส่าย
-อ่อนเพลียไร้เรี่ยวแรง
-รู้สึกตนเองไร้ค่าหรือรู้สึกผิดมากเกินควร
-ขาดสมาธิ
-คิดอยากตาย ไม่อยากมีชีวิตอยู่ คิดเรื่องการตายอยู่เรื่อยๆ
-ถ้ามีอาการข้างต้นอย่างน้อย 5 อาการ นาน 2 สัปดาห์ขึ้นไป และมีอารมณ์เศร้าหรือเบื่อหน่าย ควรพบแพทย์หรือรับคำปรึกษา
ความดันโลหิตสูง และไขมันในเลือดสูง
วินเวียนศีรษะ มึนงงบ่อยๆ เป็นลักษณะอาการอย่างหนึ่งของภาวะความดันโลหิตสูง หรือไขมันในเลือดสูง ไม่ควรนิ่งนอนใจเพราะเป็นสาเหตุของโรคร้ายอีกหลายโรค เช่น โรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง เป็นต้น
ต้นตอของความดันและไขมันคือพฤติกรรมการกิน
ความดันโลหิตสูง เกิดจาก กินโซเดียมหรือรสเค็มจัด, อาหารสำเร็จรูปหรือแปรรูป, น้ำอัดลมและเครื่องดื่มแอลกอฮอล์, เบเกอรี่และขนมหวาน สามารถป้องกันได้โดยหลีกเลี่ยงอาหารข้างต้นที่กล่าวมา ไม่สูบบุหรี่ พักผ่อนให้เพียงพอและออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ (ควรเช็คระดับความดันก่อนอกกำลังกายไม่ควรมากกว่า 200/115 mmHg)
ไขมันในเลือดสูง เกิดจาก การกินเนื้อส่วนไขมันและเครื่องในสัตว์, อาหารทะเล, อาหารทอดน้ำมัน และขนมหวาน สามารถป้องกันได้โดยกินอาหารที่มีกากใยสูง พักผ่อนให้เพียงพอ และออกกำลังกายสัปดาห์ละ 3 ครั้ง อย่างน้อย 30 นาที
ประสาทหูเสื่อม
การสัมผัสเสียงดังเปรียบเสมือนอันตรายใกล้ตัวที่คนส่วนใหญ่มองข้าม และไม่รู้ถึงผลกระทบต่อสุขภาพที่ตามมา เช่น การเปิดลำโพงทีวีเสียงดัง หรือใส่หูฟังฟังเพลงเสียงดังตลอดทั้งวัน เป็นต้น
ระดับเสียงดังมากๆ ยังเป็นสาเหตุของโรคที่คาดไม่ถึง เช่น ความดันโลหิตสูง โรคระบบหัวใจและหลอดเลือด โรคเครียด นอนไม่หลับ และโรคกระเพาะเป็นต้น
จอประสาทตาเสื่อม
สายตาสั้นกับจอประสาทตาเสื่อมมีความใกล้เคียงกันมาก ซึ่งอาการของจอประสาทตาเสื่อมคือ จะรู้สึกว่าดวงตามองไม่ชัดเหมือนเดิมและจะเริ่มเป็นไปอย่างช้าๆ มีอาการตามัว มีความลำบากในการใช้สายตาอ่านหนังสือหรือทำงานที่มีความละเอียดและต้องใช้แสงมากๆ
สำหรับผู้ที่ต้องทำงานอยู่กับจอคอมพิวเตอร์อยู่ตลอดเวลาสามารถป้องกันได้โดย
1.สวมแว่นถนอมสายตา 2.ปรับแสงสว่างหน้าจอให้พอดี 3. ใช้ขนาดตัวอักษรให้ใหญ่เพียงพอและปรับความเข้มของตัวอักษรให้เหมาะสม 4.วางจอคอมพิวเตอร์ให้เหมาะสม ไม่ควรให้จอภาพอยู่สูงหรือต่ำเกินไปกว่าระดับสายตา
การมีสุขภาพที่ดีไม่ว่าจะเป็นด้านกาย ใจ สังคม ปัญญา เป็นสิ่งที่ทุกคนปรารถนา สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) มีโครงการและกิจกรรมต่างๆ ที่ส่งเสริมให้ประชาชนมีสุขภาพดีในทุกด้าน แต่สิ่งที่สำคัญคือ เริ่มจากตัวเราเองที่ต้องปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเสี่ยงที่ส่งผลเสียต่อสุขภาพ เพื่อการมีสุขภาพที่แข็งแรงทั้งกายและใจ
ที่มา : สสส. (สำนักงานกองทุนสนันสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ) http://www.thaihealth.or.th